XIX wiek, często nazywany stuleciem przemian, był epoką dynamicznego rozwoju i głębokich zmian społecznych, politycznych, ekonomicznych oraz naukowych, które radykalnie przekształciły oblicze świata. To stulecie rozpoczęło się w cieniu rewolucji francuskiej i epoki napoleońskiej, które zainicjowały falę przemian demokratycznych i narodowych w Europie. Wraz z upadkiem Napoleona na polu bitwy pod Waterloo w 1815 roku, Europa wkroczyła w okres Restauracji, dążąc do odbudowy porządku sprzed rewolucyjnych wstrząsów.
Jednak prawdziwą rewolucją, która zdefiniowała XIX wiek, była rewolucja przemysłowa, początkowo w Wielkiej Brytanii, a następnie rozprzestrzeniająca się na całą Europę i Amerykę Północną. Przemiany technologiczne, takie jak wynalezienie maszyny parowej, rozwój kolei żelaznych i telegrafu, zrewolucjonizowały produkcję, transport i komunikację, przyczyniając się do urbanizacji i wzrostu miast.
Wiek XIX to także czas narodzin i rozwoju ruchów narodowych i idei liberalizmu, socjalizmu oraz komunizmu. Publikacja „Manifestu komunistycznego” przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa w 1848 roku zainicjowała nową erę w myśli politycznej. Tego samego roku Europa została wstrząśnięta serią rewolucji, które domagały się większych praw obywatelskich i suwerenności narodowej.
W sferze kultury i nauki XIX wiek był świadkiem narodzin nowoczesnej myśli. Postacie takie jak Charles Darwin, z jego teorią ewolucji przez dobór naturalny, zmieniły sposób, w jaki ludzkość postrzegała siebie i naturalny świat. W literaturze i sztuce, od romantyzmu do realizmu i impresjonizmu, twórcy dążyli do odzwierciedlenia zmieniającej się rzeczywistości i wewnętrznych przeżyć jednostki.
W tym samym czasie, imperializm europejski osiągnął swoje apogeum, z mocarstwami kolonizującymi znaczne obszary Afryki, Azji i Pacyfiku, co miało długotrwałe skutki dla globalnych stosunków międzynarodowych.
XIX wiek był okresem, w którym fundamenty współczesnego świata zostały ukształtowane przez rewolucje przemysłową i intelektualną, kształtując dziedzictwo, z którym świat zmaga się do dzisiaj.